Plan pracy logopedy:

Zadania logopedy szkolnego:

  1. Podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu wad i zaburzeń mowy.
  2. Przeprowadzenie badań przesiewowych w celu ustalenia mowy uczniów.
  3. Diagnoza logopedyczna uczniów wyłonionych podczas badań wstępnych.
  4. Organizacja pomocy logopedycznej.
  5. Prowadzenie indywidualnej i grupowej pomocy logopedycznej.
  6. Współpraca z nauczycielami i rodzicami.
  7. Kierowanie wybranych uczniów do specjalistów z zakresu medycyny i dziedzin pokrewnych.

Rozwój mowy dziecka przebiega w stałej kolejności. Czas pojawiania się głosek w mowie jest stały, choć między rówieśnikami mogą wystąpić znaczne różnice w rozwoju mowy. Jest to kwestia indywidualna, wynikająca np. z uwarunkowań genetycznych, społecznych. Jednak, gdy opóźnienie pojawiania się poszczególnych głosek w rozwoju mowy jest dłuższe niż 6-8 miesięcy, należy zwrócić się do logopedy.

Normy rozwojowe
0 -1 roku – komunikuje się z dorosłymi za pomocą krzyku, głuży, gaworzy, wymawia pierwsze wyrazy: mama, tata, baba, lala;

1 – 2 lat – Używa prawie wszystkich samogłosek, z wyjątkiem nosowych (ą, ę) oraz wymawia niektóre spółgłoski ( p, b, m, t, d, n, k, ś, ź, ć dź, ch). Pozostałe zastępuje innymi. Wypowiada się jednowyrazowo: np.: kaczka – kaka, pomidor – midol;

3 lat – porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski (p, pi, b, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź, dź, j, k, ki, g, gi, ch);

4 lat – wymawia głoski s, z, c, dz;

5 – 6 lat – wymawia głoski sz, ż, cz, dż, r;

7 lat – ma utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia.

Rozwój mowy dziecka można wspierać w domu. 

Propozycje zabaw logopedycznych – ćwiczenia oddechowe

  1. Dmuchanie na różne lekkie przedmioty, które można przesuwać, np. kolorowe piórka lub kroplę wody na stoliku.
  2. Zdmuchiwanie płomienia świeczki lub dmuchawców.
  3. Naśladowanie chrapania.
  4. Wprawianie oddechem w ruch wiatraczka.
  5. Przenoszenie przy użyciu słomki małych elementów, np. papierowych listków na rysunek drzewa.

Propozycje zabaw logopedycznych – ćwiczenia artykulacyjne

  1. Wysuwanie języka i poruszanie nim.
  2. Zlizywanie z warg i podniebienia masła orzechowego, miodu lub kremu czekoladowego.
  3. Unoszenie płaskiego języka do podniebienia.
  4. Liczenie językiem zębów.
  5. Sięganie językiem do tylnych zębów górnych.
  6. Przejeżdżanie językiem po dziąsłach i zębach przy zamkniętej buzi.
  7. Wysyłanie buziaków i cmokanie.
  8. Nadymanie policzków i pokazywanie, jak powoli uchodzi powietrze z balona
  9. Przesadne ziewanie.
  10. Puszczanie baniek mydlanych.
  11. Picie wody przez słomkę lub robienie burzy w szklance wody przy użyciu słomki.
  12. Gryzienie twardych pokarmów (np. surowej marchewki), jedzenie łyżką oraz picie z kubka.

Propozycje zabaw logopedycznych – ćwiczenia słuchowe.

  1. Rozłożenie przed dzieckiem przedmiotów obrazków z realistycznymi zdjęciami obiektów oraz poproszenie go, by podało  tę kartę, którego nazwa została wypowiedziana. Ze starszymi dziećmi można trenować dzielenie wyrazów na sylaby, np. dziecko wskazuje parasol i mówi: pa-ra-sol.
  2. Odgadywanie dźwięków, które wydają różne przedmioty (np. pralka, odkurzacz, instrument muzyczny, radio) na podstawie nagrań z wydawanymi przez nie odgłosami. Podpowiedź mogą stanowić karty z ilustracjami tych obiektów.
  3. Podawanie sobie piłki z wymówieniem sylaby – osoba, która łapie, musi dodać kolejną sylabę, tak aby powstał sensowny wyraz, np. ka-sa, o-czy, ko-tek.
  4. Zabawy w domino głoskowe, czyli wymyślanie wyrazu na głoskę, na którą skończył się poprzedni wyraz.
  5. Szukanie rymów oraz wymyślanie jak najwięcej wyrazów zaczynających się lub kończących na daną głoskę.

Propozycje zabaw logopedycznych – ćwiczenia ruchowo-słuchowe

  1. Pompowanie balonika: fu-fu-fu, a potem recytowanie znanego wierszyka Baloniku nasz malutki… z jednoczesnym odsuwaniem się od siebie i opadnięciem na podłogę, gdy balon przerywa miarę i robi trach.
  2. Naśladowanie odgłosu pojazdu przedstawionego na karcie obrazkowej, np. samochodu (brum, brum), karetki (i-o, i-o) czy pociągu (tudum, tudum) i poruszanie sie po wyznaczonym torze w przestrzeni.
  3. Zabawa „w pociąg” – poruszanie się zgodnie z wyznaczonym tempem: najpierw lokomotywa rusza powoli (cz-cz-cz), potem jedzie coraz szybciej (cz, cz, cz, cz…), a na końcu hamuje przed stacją (cz, cz, cz, czszszszsz…)
  4. Bieg koników i śpiewanie piosenki „Koniki” z wykonywaniem wskazanych w niej ruchów: tupanie nogą (tup, tup, tup), stukanie kopytkiem (stuk, stuk, stuk), skakanie (hop, hop, hop).
  5. Wykonywanie umówionych czynności (np. kląskania, klaskania, chodzenia na palcach) na dźwięk konkretnego instrumentu, np. dzwoneczków, bębenka czy butelki z grochem.

Propozycje ćwiczeń dłoni

  1. Rysowanie, pisanie, wodzenie palcem po śladzie połączone z wykonywaniem poleceń zachęcających dziecko do powtarzania rytmicznych wierszyków, naśladowania odgłosów oraz prawidłowego oddechu to świetny trening mowy.
  2. Lepienie kształtów z różnych mas sensorycznych: ciastoliny, plasteliny, kaszoliny, piankoliny.
  3. Przewlekanie koralików.
  4. Wycinanie wzorów.

Zachęcam do pracy w domu z dzieckiem

                                                                                  Logopeda

                                                                                  Bożena Gołębiowska